Trzcianka - łatwo polubić!

Piękne jeziora, malownicze szlaki piesze i ścieżki rowerowe zlokalizowane wśród lasów – Trzcianka to miejsce, w którym aktywny turysta z pewnością nie będzie miał na co narzekać. To również doskonały punkt na przerwę w podróży. Położona w połowie trasy z Poznania do Kołobrzegu Trzcianka ma wiele do zaoferowania wszystkim tym, którzy są tutaj choćby tylko przejazdem.

Na wstępie trochę historii. Pierwsza osada powstała w miejscu dzisiejszej Trzcianki prawdopodobnie już w XIII wieku i położona była przy średniowiecznym trakcie z Poznania do Kołobrzegu. Było to miejsce w którym krzyżowały się drogi lokalne, stąd nazwano je Rozdróżką.

Wśród niektórych historyków panuje przekonanie, że powstanie Trzcianki wywodzi się właśnie od nazwy tej wsi. Poza tym, dokument Bolesława Wstydliwego z 1245 roku, nadający Sędziwojowi z Czarnkowa obszary między Drawą a Gwdą, wymienia wśród trzech osad właśnie Rozdróżkę. Nazwa tej wsi pojawia się także w dokumentach wystawionych w 1323 r., 1546 r. i 1548 r. Pierwsze źródłowe poświadczenie istnienia Trzcianki pod nową nazwą Trzciana Łąka pochodzi z 1565 roku.

Wielu uważa, że początek miastu dała osada tkaczy – sukienników, która kształtowała się na przełomie XVII i XVIII wieku. Jej właścicielami byli wówczas Gembiccy, dbający usilnie o rozwój tej miejscowości. Świadczy o tym fakt tworzenia bardzo dogodnych warunków dla rozwoju warsztatów sukienniczych. Osada najprawdopodobniej była już wówczas miastem, świadczy o tym fakt, iż nadając w 1679 roku prawa sukiennikom, Andrzej Gembicki napisał „… w moim miasteczku Trzcianna Łąka…”.

3 marca 1731 roku król Polski August II Sas nadał Trzciance prawa miejskie wzorowane na Magdeburgu, od tego wydarzenia, data ta uważana jest za początek miasta.

W latach 1738-1755 Trzcianka stanowiła własność Stanisława Poniatowskiego (ojca ostatniego króla Polski). Wówczas zaczęto używać jako herbu miasta „znaku” Poniatowskich – „Ciołka”.

Intensywny rozwój w XVIII wieku wyznaczało sukiennictwo. Pod koniec tego stulecia w Trzciance funkcjonowało ponad dwieście warsztatów sukienniczych i pod tym względem miasto należało do największych ośrodków w Wielkopolsce. Pierwszy rozbiór Polski i związane z nim wytyczenie nowych granic państwowych, odcięło trzcianeckich sukienników od dotychczasowych rynków zbytu i spowodowało stopniowy upadek miasta. Ożywienie przyniósł dopiero krótki czas przynależności do Księstwa Warszawskiego.

W XIX i XX wieku Trzcianka leżała kolejno w obrębie Królestwa Pruskiego, a później Cesarstwa Niemieckiego, Republiki Weimarskiej i Niemiec hitlerowskich, będąc jednym z wielu prowincjonalnych miasteczek. W tym okresie powstały nowe zakłady przemysłowe m.in. wytwórnia cygar, macy, rytualnego chleba żydowskiego, odlewnia żeliwa, fabryka mebli i obróbki drewna. W okresie międzywojennym Trzcianka była stolicą powiatu noteckiego.

W dniu 27 stycznia 1945 roku do Trzcianki wkroczyły pierwsze jednostki Armii Czerwonej. Były to oddziały wchodzące w skład 9 Korpusu pancernego, dowodzonego przez gen. mjr Nikołaja Wiediemiejewa (2 Armii Pancernej I Frontu Białoruskiego). Ostatecznie, miasto wraz z regionem zostało wyzwolone 29 stycznia 1945 roku. Po 173 latach niewoli pruskiej, leżące w gruzach i prawie wyludnione miasto powróciło do Macierzy.

Już w lutym zaczęto zagospodarowywać odzyskaną ziemię. Początkowo pracami kierowała Komenda Wojskowa, na której czele stał oficer wojsk radzieckich major Borys Rubcow, a później polskie władze cywilne. Niemal nazajutrz po wyzwoleniu przybyli pierwsi osadnicy z różnych zakątków kraju. Powoli życie przybierało normalny kształt, zorganizowano Obwodowy Urząd Pocztowy, posterunek Milicji Obywatelskiej, mianowano burmistrza, a później inne potrzebne miastu placówki i instytucje.

Rok 1945 stanowił w dziejach Trzcianki cezurę o szczególnym znaczeniu, był to bowiem rok ponownych narodzin miasta, budowania go prawie od podstaw w aspekcie materialnym, ludzkim i ustrojowym.

Dziś Trzcianka jest siedzibą władz miejsko-gminnych, miastem przemysłowym, silnie oddziaływującym i obsługującym pobliskie wsie. Znajduje się tu wiele przedsiębiorstw różnych branży. W mieście sprawnie funkcjonuje sieć szkół, służba zdrowia, handel i usługi. Trzcianka jest także ważnym i atrakcyjnym miejscem wypoczynku, zwłaszcza letniego. Bliskość wielu jezior i lasów oraz dobra baza sprzyjają turystyce i rekreacji.

Jak dobrze spędzić czas w Trzciance?

Wśród wielu ciekawych zabytków z długą historią, takich jak: budynek Urzędu Miejskiego, budynek poczty w Trzciance, budynek Zespołu Szkół, czy neobarokowego kościoła pw. Św. Jana Chrzciciela istnieje wiele atrakcji turystycznych, na których warto skupić swoją uwagę.

Pierwsza z nich to Park Ryb Słodkowodnych, który znajduje się nad jeziorem Sarcz w Trzciance, przy drodze wojewódzkiej 178 (Poznań – Kołobrzeg). Z dala od hałasu i masowej turystyki można aktywnie spędzić wolny czas poznając budowę anatomiczną najbardziej charakterystycznych gatunków ryb słodkowodnych. Wzdłuż nowo wybudowanych ścieżek pieszo-rowerowych, ustawionych zostało 10 makiet gigantycznych ryb wykonanych ze szczególną precyzją. Z rozstawionych tablic edukacyjnych można się dowiedzieć wiele o gatunkach ryb, czy narzędziach rybackich. Ponadto, na terenie parku znajdują się trzy modele zwierząt leśnych: dzika, jelenia oraz wilka, sześć modeli grzybów: muchomor, koźlarz czerwony, borowik, gąska zielonka i dwie kurki. Osobom, które lubią obserwować drzewa, z pewnością ukaże się olbrzymi, ale łagodny i przyjazny pająk krzyżak. Park ma korzystne położenie, leży w bliskość jeziora i lasu. W sąsiedztwie znajdują się pomosty, slip do wodowania sprzętu wodnego, baza gastronomiczna i hotelowa, wypożyczalnia sprzętu wodnego, wiata z miejscem do grillowania oraz siłownia zewnętrzna i plac zabaw dla dzieci.

Inna ważna atrakcja to okazały pomnik przyrody w centrum miasta. Jest to platan klonolistny o wysokości 23 m i obwodzie pnia 389 cm, obok kamień upamiętniający 250-lecie nadania praw miejskich i budowniczych Trzcianki. Każdy kto tu przybędzie, powinien odwiedzić to miejsce.

Dodatkowo w Trzciance mamy zapewnione liczne atrakcje wodne, które gwarantują znakomity wypoczynek. Najważniejsze to jeziora. Pierwsze to Jezioro Bąblino. Dojazd z Trzcianki w kierunku Piły, przy stacji kolejowej Biała. Jego powierzchnia to 9,85 ha, długość: 625 m, szerokość: 220 m. Kolejne to Jezioro Moczytko, z Trzcianki jedziemy ok. 4 km w kierunku Białej. Jego powierzchnia to 7,20 ha, długość 515 m, szerokość: 260 m. Nie można pominąć Jeziora Sarcze. Z Trzcianki jedziemy ok. 2 km w kierunku Wałcza. Jego powierzchnia to 52,07 ha. Inny ważny akwen to Jezioro Długie ("Logo"). Jedziemy w kierunku Tuczna ok. 4 km. Powierzchnia to 61,9 ha. Trzeba również wspomnieć o Jeziorze Okunie. Z Trzcianki udajemy się ok. 1,5 km w kierunku Łomnicy. Jego powierzchnia to 9,77 ha, długość 510 m, szerokość: 240 m. Wreszcie jest także Jezioro Straduńskie. Z Trzcianki jedziemy przez wieś Straduń – ok. 6 km i przez wieś Smolarnia – 8 km. Powierzchnia to 94,7 ha. Wypoczynek nad jeziorami to dobrze spędzony czas. Możemy odpoczywać w dwojaki sposób – aktywnie, bądź zwyczajnie leżąc na pięknej plaży i korzystając z uroków przyrody. Ci, którzy nie lubią zbyt długo siedzieć w jednym miejscu, mogą skorzystać z rowerów wodnych, kajaków czy żaglówek. Są to atrakcje, które spodobają się przede wszystkim najmłodszym członkom rodziny. Nad jeziorami wyznaczone są również miejsca, gdzie można bezpiecznie pływać, bowiem teren znajduje się pod nadzorem ratownika wodnego. Jezioro to również doskonałe miejsce dla tych, którzy preferują pasywną formę wypoczynku. Piękne plaże, na których można zażywać kąpieli słonecznych są bowiem do ich dyspozycji. Dodatkowo krajobrazy nad jeziorami zachęcają do powolnych spacerów, podczas których można podziwiać okoliczną przyrodę. Turyści mają również do dyspozycji wiele dodatkowych atrakcji, takich jak: jazda na rowerze, jazda konna, zwiedzanie okolicznych zabytków. Dzięki temu możemy jeszcze bardziej urozmaicić sobie czas wakacji. Zachęcamy do odwiedzenia Trzcianki i korzystania z miejsc, w których można wypocząć!

Łukasz Wegner

Starostwo Powiatowe w Czarnkowie