Zespoły pałacowo-parkowe
W kategorii zabytków, które stanowią zespoły pałacowo-parkowe, na szczególne uznanie zasługuje Goraj-Zamek. Główną atrakcją architektoniczną tego miejsca jest neorenesansowy pałac wybudowany w latach 1910–1912. Obiekt wzniesiony dla księcia Wilhelma Bolko von Hochberg wzorowany był na późnorenesansowym zamku Varenholz w Westfalii. Miał on stać się siedzibą bocznej linii pszczyńskiego rodu Hochbergów, jednakże wybuch II wojny światowej pokrzyżował owe plany. Główna budowla składa się z trzech potężnych baszt i licznych elementów dekoracyjnych charakterystycznych dla epoki renesansu. Oprócz samego zamku zachowały się budynki gospodarcze, takie jak: masztalernia, garaże i dom ogrodnika. Obecnie w pałacu mieści się Zespół Szkół Leśnych. Urokliwy park leśny wokół przyciąga uwagę ze względu na rzadkie gatunki drzew oraz liczne pomniki przyrody.
Budowę pałacu Sapiehów w Wieleniu rozpoczął Piotr Sapieha w 1749 r. Na zespół składają się: murowany budynek bramny, oficyna, wozownia, kaplica-mauzoleum, oranżeria i dom ogrodnika. Obiekt będący własnością prywatną nie jest dostępny dla zwiedzających.
W Potrzebowicach znajduje się ciekawy myśliwski dworek z XVIII w. z okazałym parkiem. Niedaleko Wielenia trzeba zatrzymać się też w położonym na obrzeżach Puszczy
Noteckiej neoklasycystycznym zespole dworskim w Dębogórze (www.debogora. pl) z przełomu XVIII i XIX w. Obiekt ten otoczony przepięknym parkiem jest jednym z najstarszych przykładów architektury rezydencjonalnej pogranicza wielkopolsko-pomorskiego.
Warte uwagi są również zespoły pałacowe w Lubaszu, Sławnie i Bzowie wybudowane w stylu renesansowych rezydencji popularnych wśród ówczesnego wielkopolskiego ziemiaństwa. Na północy powiatu zregenerujesz siły w XIX-wiecznym dworku w Smolarni (www.smolarnia.com.pl) położonym nad jeziorem nieopodal rzeki Bukówki.
Browar w Czarnkowie
Z XIX-wieczną historią Czarnkowa wiąże się powstanie jednego z najbardziej znanych zakładów w rejonie. Tutejszy browar zaistniał już w początkach XIX w. na miejscu starego zamku Czarnkowskich-Nałeczów. Obecne budynki firmy pochodzą z 1871 r. Produkowane tutaj piwo było wielokrotnie nagradzane. W roku 2006 Piwo Noteckie zostało wpisane na listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi – głównie ze względu na to, iż czarnkowski trunek tworzony jest wyłącznie tradycyjnymi metodami produkcji, przy wykorzystaniu naturalnych surowców oraz klasycznych urządzeń piwowarskich. Jednymi z nich są niezwykle rzadko spotykane otwarte kadzie fermentacyjne.
Wiatrak koźlak w Dębem
Osoby zainteresowane dziejami techniki powinny zatrzymać się we wsi Dębe. Znajduje się tutaj umiejscowiony na najwyższym wzniesieniu w powiecie wiatrak koźlak pochodzący z połowy XIX w. Jest on cennym przykładem wiejskiego budownictwa technicznego.
Pomnik Janka z Czarnkowa
Toczącemu się na czarnkowskim deptaku życiu kulturalnemu niejako przygląda się Janko z Czarnkowa herbu Nałęcz, urodzony w mieście w roku 1320 – archidiakon gnieźnieński, podkanclerzy króla Kazimierza Wielkiego, który w swojej kronice opisał wydarzenia z historii Polski lat 1370–1384. Rzeźba przedstawiająca jego postać stoi na placu Wolności.
Trzcianecka Sarenka
W samym sercu Trzcianki znajduje się niewielki, ale bardzo urokliwy pomnik. Przedstawia malutką sarenkę, która stanowi współczesny symbol miasta. Zwieńcza ona fontannę znajdującą się na placu Pocztowym. Pojawiła się tam dopiero w 1945 r., po zajęciu miasta przez wojska Armii Czerwonej (znakiem tamtych wydarzeń jest pobliskie Mauzoleum Żołnierzy Radzieckich). Dzisiejszy pomnik jest kopią – oryginał powstały prawdopodobnie w latach 20. XX w., w jednej z berlińskich odlewni mieści się obecnie w Muzeum Ziemi Nadnoteckiej im. W. Stachowiaka.
Ścieżka historyczno - przyrodnicza „Zacisze” im. Hansa Paasche
W lasach Puszczy Drawskiej, na skraju otuliny Drawieńskiego Parku Narodowego znajdują się pozostałości osady Stare Zacisze. Po niegdyś stojącym tam pałacu pozostał już tylko fragment ogrodzeniowego murku i „schody do nieba”. Historię tego niezwykłego miejsca i człowieka opowiada ścieżka historyczno-przyrodnicza „Zacisze” im. Hansa Paasche,
na którą serdecznie zapraszamy!
